اگر شما هم چنین عادتهایی دارید بهتر است هر چه زودتر آنها را کنار بگذارید تا آسیب بیشتری به دندانهای تان وارد نشود.
1. جویدن یخ
یخ مادهای طبیعی است و قند هم ندارد. بنابراین خیلیها فکر میکنند خوردن یخ ضرری ندارد. اما واقعیت این است که جویدن و خردکردن تکههای سخت یخ میتواند باعث ترک خوردن یا لبپرشدن دندانهای شما شود. اگر این عادت عجیب و مضر ادامه یابد میتواند باعث تحریک عصب دندان شده و به دندان درد منتهی شود. بنابراین دفعه بعد بجای یخ بهتر است آدامس بجوید.
2. ورزش بدون حفاظ دندان
این نکتهای است که بسیاری از ورزشکاران نسبت به آن بی توجه هستند. در ورزشهای رزمی یا ورزشهایی که در آن تماس فیزیکی بالایی وجود دارد مثل بسکتبال، فوتبال، هاکی و...باید حتما از یک حفاظ دندانی(mouth guard) استفاده شود. جنس این حفاظ چیزی شبیه پلاستیک نرم است و دندانهای جلویی فک بالا را در برابر ضربه محافظت میکند. بدون استفاده از این حفاظ امکان ضربه خوردن و آسیب دیدن پالپ، لق شدن، شکستن یا حتی خارج شدن کامل دندان وجود دارد و نمونه چنین اتفاقاتی بارها و بارها در میادین ورزشی رخ داده است. برای ساخت یک حفاظ دندانی میتوانید از نمونههای موجود در بازار استفاده کرده یا به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
3. ساییدن دندانها
ساییدن دندانها روی هم در زمان خواب و بطور ناخودآگاه همان دندان قروچه است ولی در حالت بیداری هم میتواند اتفاق بیفتد. فرد موقعی که استرس دارد یا در حال انجام کاری با تمرکز بالا است بدون فکر دندانهایش را روی هم ساییده یا فشار میدهد و متاسفانه به دلیل ناخودآگاه بودن، کنترل آن سخت است. این مشکل قابل درمان اما زمانبر است. در طول روز باید تلاش کنید آگاهانه دندانها را روی هم فشار ندهید؛ در عین حال از خوردن غذاهای سخت و جویدن آدامس خودداری کرده و اگر مشکل بصورت دندان قروچه در خواب هم به سراغ شما میآید با مشورت دندانپزشک از نایت گارد استفاده کنید
4. خوردن آب نبات
اصولا آب نبات خوراکی محبوبی است ولی فکر نکنید چیز مفیدی هم هست. حتی آب نباتهای سرماخوردگی هم از برخی جهات مضر هستند. بسیاری از آب نباتها مملو از شکر هستند و میتوانند باعث پوسیدگی دندانها شوند. از طرف دیگر داخل آب نبات مادهای شیرین و چسبناک وجود دارد که در اطراف دندانها چسبیده و به این راحتی پاک نمیشود. در نتیجه احتمال پوسیدگی دندانی افزایش مییابد. علاوه بر همه اینها آب نبات خوردنی سفت و سختی است و برخی افراد که حوصله مکیدن آن را ندارند ترجیح می دهند آب نبات را با دندان خرد کنند و با این حال احتمال دارد دندانهای ترمیم شده با دیواره های ضعیف دچار شکستگی یا ترک خوردگی شوند.
5. نوشابه های گازدار
نوشابههای گازدار به دو دلیل میتوانند باعث آسیب دیدگی دندانها شوند. نخست وجود مقادیر بسیار زیاد شکر در آنها که خطر پوسیدگی را بشدت افزایش میدهد. دوم وجود اسید که میتواند باعث تضعیف مینای دندان شده و دندان را بیش از پیش در معرض خطر پوسیدگی و سایش قرار دهد. علاوه بر این، نوشابههای مشکی به دلیل حجم بالای فسفر باعث دفع کلسیم از بدن و در درازمدت عامل پوکی استخوان خواهند بود. نوشابههای غیرمشکی، بجای اسید فسفریک، اسید سیتریک داشته و باعث دفع کلسیم نمیشوند. گرچه انواع بدون قند این نوشابهها هم در دسترس است و خطر پوسیدگی دیگر وجود ندارد اما وجود اسید فسفریک یا اسید سیتریک در آنها کماکان می تواند باعث آسیب زدن به مینای دندانها شود.
6. بریدن با دندان
عجله دارید و قیچی و چاقویی هم در دسترس نیست تا مثلا پاکت کوچک سس یا ادامه نوار چسب را با آن ببرید. پس با دندان آن را گرفته و لبهاش را پاره میکنید. قطعا برایتان اتفاق افتاده، درست است؟ شاید بگوید خطری ندارد. متاسفانه باید گفت استفاده از دندانها برای بریدن بستههای پلاستیکی میتواند باعث ترک خوردن یا حتی لب پر شدن دندانها شود چون برخلاف تصور نیروی بسیار زیادی را به دندانهای ظریف جلویی وارد می کند. به جای این کار تنبلی را کنار بگذارید و بروید سراغ قیچی یا چاقو. دندان فقط برای غذاخوردن است نه کار دیگر!!
7. نوشابههای انرژیزا و ورزشی
قصه این نوشابهها نیز دقیقا مثل سایر خوراکیهای پر از قند است. گرچه موقع خوردن شما را حسابی سرحال می آورد(که بخش عمده ای بخاطر حجم بالای گلوکز موجود در آنها است) اما همین مقدار زیاد گلوکز می تواند عامل تخریب دندانهای شما هم باشد. بنابراین مصرف مداوم این نوشابهها میتواند باعث پوسیدگی دندانها شود. برای تامین آب کافی حین ورزش و پس از آن کماکان آب معمولی بهترین گزینه است که نه کالری دارد نه شکر.
8. چیپس خوردن
شاید فکر کنید مواد غذایی نشاستهای موجب پوسیدگی دندانی نمیشوند چون شیرین نیستند اما این فکر درست نیست. باکتریهای موجود در حفره دهان میتوانند این مواد غذایی را به قندهای ساده تبدیل کرده و از آنها اسیدی بسازند که مینای دندان را حل میکند. اگر ماده غذایی چسبناک بوده و دور دندانها چسبیده باشد، اثرگذاری اسید تولیدشده بیشتر هم میشود. چیپس بخاطر ماهیت خوراکی خود به راحتی به مدت طولانی اطراف دندانها باقی مانده و میتواند باعث پوسیدگی دندانی شود. در نتیجه اگر چیپس خوردید فورا دهان خود را با مسواک و نخ دندان تمیز کنید.
9. تخمه شکستن
عادت لذت بخشی که ترک کردن آن برای بسیاری غیرممکن است اما به راحتی میتواند دندانهای جلویی را به شکل باورنکردنی تخریب کند. تخمه شکستن مداوم و طولانی مدت آسیبهایی کوچک و نامحسوس به دندانها وارد میکند که در طولانی مدت اثر تجمعی آنها باعث سایش شدید مینا و پریدگی لبه دندانها میشود. ترمیم چنین ضایعاتی کار دشوار و پرهزینهای است. بنابراین متاسفانه باید گفت بهترین راه برای پیشگیری، "تخمه نشکستن" است. اگر هم نمیتوانید این عادت را کنار بگذارید دست کم تخمه هایی با پوسته نرمتر بخورید مثل تخمه کدو.
10. مداد جویدن
برای بسیاری از ما این اتفاق افتاده است. یعنی جویدن ته مداد یا خودکار در زمان تمرکز روی مطالعه یا انجام کار؛ نتیجهاش هم دقیقا شبیه جویدن یخ است. این عادت بسیار مخرب میتواند باعث ترک خوردن یا پریدن لبه دندان شود. وقتی موقع کار نیاز به جویدن چیزی دارید آدامسهای بدون قند بهترین گزینه هستند چون با تحریک ترشح بزاق دهان و دندانها را دربرابر اسید تولید شده توسط باکتریها محافظت خواهند کرد.
Comments